Op deze pagina een selectie van relevante literatuur voor het begrijpen/plaatsen/waarderen van (aspecten van) VTS: het nadenken over wat kunst is en wat kunsteducatie is, wat leren is, wat de inhoud van goed onderwijs zou moeten zijn, wat de uitgangspunten zijn voor het denken daarover, etc
Over beeldgeletterdheid of visuele geletterdheid
De Mette, T., & Vermeersch., L. Brede blik op beeld: Over hoe beeldgeletterdheid altijd en overal educatief uitdaagt.
Vandenbroucke, A., & Vermeersch, L. (2015). Kids, take a look at this! Visual Literacy Skills in the School Curriculum. Journal of Visual Literacy, 34 (1)
(beide ook te vinden via: https://www.cultuurkuur.be/cultuur-in-de-spiegel/extra-informatie)
Over hoe afbeeldingen kunnen spreken
Hans Aarsman, De fotodetective (Uitgeverij Podium, Amsterdam 2012)
Jeroen Lutters, The trade of the teacher. Visual Thinking with Mieke Bal (Valiz, Amsterdam 2018)
Over de relatie tussen theorie en praktijk in onderwijs
Over wetenschappelijke onderbouwingen en de relatie tussen theorie en praktijk, zin en onzin van evidence based onderzoek:
Over leren en onderwijs
Gert Biesta, Het leren voorbij. Democratisch onderwijs voor een menselijke toekomst (Uitgeverij Phronese, Culemborg 2016)
Maarten Simons en Jan Masschelein, De leerling centraal in het onderwijs? Grenzen van personalisering (Uitgeverij Acco, Leuven en Den Haag 2017)
Over
Over andere manieren van (kunst)kijken en meer zien
Teddy Barrett, red., Kunst werkt. Mensen reageren op hedendaagse kunst (Thieme, Amsterdam 2010)
Over een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs
Cultuur2. Basis voor cultuuronderwijs
Cultuur in de Spiegel
Op de website cultuurkuur.be worden verschillende bestanddelen van de theorie in beeld gebracht met behulp van beeld en kleine animaties: https://www.cultuurkuur.be/cultuur-in-de-spiegel/cultuur-de-spiegel
Het zg ‘zwarte boekje’ is een samenvatting van het onderzoek ‘Cultuur in de spiegel. naar een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs’ 2010-2014: https://www.rug.nl/cultuuronderwijs/projecten/zwarte-boekje.pdf. Het bestaat uit een funderende theorie over wat cultuur is, vanuit de vraag hoe te komen tot zinvolle opvattingen over wat cultuuronderwijs zou moeten behelzen, en een concept Raamleerplan Cultuuronderwijs.
De funderende theorie vat cultuur op als altijd aanwezig proces van reflectie en (zelf)bewustzijn waarin het menselijk handelen vorm krijgt.
Over cultuuronderwijs en theorievorming
Over de verhouding Theorie en Visie (op cultuuronderwijs, vanwege discussie en vragen over hoe de theorie Cultuur in de Spiegel te begrijpen), over de waarde van het consequent stellen van theoretische vragen en het vragen naar de precieze aard van cultuur en onderwijs, de waarde van twijfel: om een dialoog gaande te hebben over wat cultuuronderwijs met kwaliteit betekent.
Barend van Heusden en Eelco van Es, ‘Tussen waarheid en waarde: over theorie- en visievorming in cultuuronderwijs’, Cultuur+Educatie. Tijdschrift over onderzoek naar leren, lesgeven en overdracht in kunst en cultuur 14 (2014) nr 39 p. 93-103
anderen], omdat we dan ook kunnen gaan bepalen waar deze niet-aanwezige, maar mogelijk toch noodzakelijke kennis dan wel te halen is. Uiteindelijk is een pleidooi voor de theoretische houding er ook een voor twijfel en desoriëntatie (we laten het aan de lezer of deze zich met dergelijke praktijken wil bezig houden
Het bovenstaande is een poging geweest om, in het verlengde van het theoretisch kader van Cultuur in de Spiegel, een discussie over dit zelfbewustzijn op gang te helpen. Een dergelijke discussie, waarin ieder zijn mogelijkheden en tekortkomingen onder ogen ziet (wijzelf voorop) en deelt met de ‘concurrentie’ zou een kwaliteitsslag van jewelste betekenen. We beseffen dat dit, ook van onze kant, wel bij een ideaal zal blijven – maar het lijkt ons een loffelijk streven.’ (Aldus Van Es en Van Heusden.)